It-Turufnament u s-Saltna / L’Exil et le Royaume

It-Turufnament u s-Saltna / L’Exil et le Royaume ta’ Albert Camus u maqlub għall-Malti minn Toni Aquilina hu l-erba’ u għoxrin ktieb fis-Sensiela Traduzzjonijiet Faraxa.

L-impass li kien sab ruħu fih Albert Camus (1913-1960) fil-ħamsinijiet tas-seklu l-ieħor kien dovut prinċipalment għall-kwestjoni politika taħraq Alġerina li hu ħassha saħansitra qiegħda toħnoqlu il-potenzjal kreattiv tiegħu. Dan narawh jispikka fin-novella “Il-Mi(n)stieden”, ir-raba’ waħda fil-ġabra It-Turufnament u s-Saltna. Imma mhux biss; kien hemm ukoll is-sitwazzjoni familjari privata li bla dubju influwenzatu sew fil-kompożizzjoni ta’ “Jonas jew l-Artist fuq Xogħlu’” u l-ġlieda tiegħu kontra Sartre u sħabu meta ġie biex jikteb “Il-Ġebla Katrana” u “Il-Waqgħa” (b’din tal-aħħar tiġi ppubblikata għaliha sena qabel fl-1956 bħala long récit) …

Tal-anqas erbgħa mis-sitt novelli fil-ġabra jġibu t-timbru tat-traġedja personali li kien għaddej minnha l-kittieb. Dan it-titlu, bħal ħafna affarijiet oħra f’Camus, jagħti xhieda ta’ żewġ pożizzjonijiet kontrapposti, dikotomija u / jew duwaliżmu. Fl-inserzjoni li kien kiteb għal dil-ġabra ta’ novelli l-awtur innifsu, wieħed isib dan li ġej: ‘It-Turufnament u s-Saltna fih sitt novelli … Tema waħda, b’danakollu, dik tat-turufnament, hi ttrattata b’sitt modi differenti, mill-monologu interjuri san-narrattiva realista. Is-sitt stejjer wara kollox inkitbu wara xulxin, minkejja li kont naħdem u nirranġa fihom b’mod separat …

Inkwantu għas-saltna inkwestjoni wkoll, fit-titlu, tikkorrispondi ma’ ċerta ħajja ħielsa u mneżżgħa għal kollox li aħna rridu nerġgħu niskopru sabiex sa fl-aħħar nitwieldu mill-ġdid. L-eżilju, bil-mod tiegħu jurina l-mogħdijiet tagħha, bl-unika kundizzjoni tkun dik li nkunu nafu niċċaħħdu fl-istess ħin mill-jasar u l-ħakma.’

(Silta meħuda minn studju tat-traduttur, L’Exil et le Royaume – Stejjer li jikxfu l-enigma u ‘l-vanġelu’ ta’ Albert Camus, li inkludih fl-aħħar tal-ktieb għal dawk il-qarrejja li jixtiequ jidħlu aktar fil-fond fis-suġġett.)